Setsubun – nghĩa đen là ‘giao mùa’, là một lễ hội được tổ chức vào ngày 03 hoặc 04 tháng 2, một ngày trước khi bắt đầu mùa xuân theo âm lịch Nhật Bản. Lễ hội bắt nguồn từ truyền thống tsuina, một phong tục Trung Quốc được du nhập vào Nhật Bản từ thế kỉ thứ 8. Trong nhiều thế kỷ, người dân Nhật Bản đã thực hiện các nghi lễ với mục đích xua đuổi linh hồn ma quỷ khi mùa xuân bắt đầu.

Giải mã bí mật lễ hội Kanda Nhật Bản

Setsubun – nghĩa đen là ‘giao mùa’, là một lễ hội được tổ chức vào ngày 03 hoặc 04 tháng 2, một ngày trước khi bắt đầu mùa xuân theo âm lịch Nhật Bản. Lễ hội bắt nguồn từ truyền thống tsuina, một phong tục Trung Quốc được du nhập vào Nhật Bản từ thế kỉ thứ 8. Trong nhiều thế kỷ, người dân Nhật Bản đã thực hiện các nghi lễ với mục đích xua đuổi linh hồn ma quỷ khi mùa xuân bắt đầu.

Setsubun không phải là ngày quốc lễ, nhưng được tổ chức trong các đền chùa trên khắp nước Nhật. Vào ngày này, người ta thường rắc đậu để xua đuổi ma quỷ, nghi lễ này được gọi là Mamemaki. Mamemaki thường được thực hiện bởi toshiotoko trong gia đình (toshiotoko ám chỉ người đàn ông sinh vào năm con giáp phù hợp với năm đó, tính theo 12 con giáp của Trung Quốc), hoặc là trưởng nam của gia đình.

Đậu nành nướng được rắc ra khỏi cửa nhà hoặc vào một thành viên trong gia đình đang đeo mặt nạ quỷ Oni, vừa rắc vừa nói “Oni wa soto! Fuku wa uchi!” có nghĩa là “Quỷ cút ra! May mắn mời vào!”. Đậu nành được cho là sẽ thanh tẩy ngôi nhà bằng cách đánh đuổi những linh hồn xấu mang vận xui ra khỏi nhà. Sau đó, cũng là một tục lệ để đưa may mắn vào nhà, người ta sẽ ăn đậu nành, mỗi hạt ứng với một tuổi, ở một số vùng, người ta ăn mỗi hạt cho một tuổi, cộng thêm một hạt để đem may mắn đến trong năm mới.

Eho-maki là tên gọi của một loại Norimaki - sushi cuốn rong biển rất phổ biến và dễ làm. Một số người cho rằng phong tục ăn Ehomaki cho bữa tối ngày Setsubun xuất hiện ở Kansai vào thời Edo. Nếu như Norimaki thông thường được cắt thành khoanh vừa ăn thì ehomaki được để nguyên cả cuộn dài vì người ta cho rằng nếu cắt Ehomaki sẽ làm ảnh hưởng đến vận may của năm mới.

Cũng giống như nhiều món ăn có thể tự làm ở nhà, thành phần của nó rất đa dạng và tuỳ khẩu vị từng người. Tuy nhiên, một cuộn Ehomaki truyền thống bắt buộc phải có đủ 7 loại nhân khác nhau. 7 loại nhân này sẽ tượng trưng cho Shichifukujin - 7 vị thần may mắn. Một vài nguyên liệu khá phổ biến dùng làm nhân cho Ehomaki là nấm shiitake, kanpyo, dưa chuột, tamagoyaki, lươn, sakura denbu, đậu phụ khô kouyadofu... tượng trưng cho sức khoẻ, hạnh phúc và thịnh vượng.

Tại những chùa Phật giáo và đền Shinto quanh đất nước cũng có lễ kỷ niệm dành cho Setsubun. Thầy tu và các vị khách mời sẽ ném đậu tương nướng, những phong bì chứa tiền, đồ ngọt, kẹo và những món quà khác. Ở vài ngôi đền lớn hơn, kể cả những người nổi tiếng và đô vật Sumo cũng sẽ được mời đến; những sự kiện này sẽ được phát sóng toàn quốc. Nhiều người đổ xô tới, và sự kiện trở nên hoang dại khi mọi người xô đẩy nhau để lấy được món quà được ném từ trên xuống.